دست های شیخ . . .
اگر در موتور جستجوی گوگل عکس های آقای کروبی را نگاهی بیاندازید حتما متوجه خواهید شد چرا تیتر این نوشته جمله بالاست .
مدتی پیش می خواستم عکس های میر حسین موسوی را به لحاظ نشانه شناختی تحلیل کنم تا به دکتر خانیکی عزیز _ او که همیشه برای همه دانشجویان و شاگردان اش دوست و معلم خواهد ماند _ ثابت کنم که اطرافیان آقای موسوی به لحاظ نشانه شناسی تیپ و شخصیت کمتر نسبتی را با تفکر اصلاح طلب نشان می دهند . گویا دکتر خانیکی خودش هم می دانست و کار به آنجا رسید که از ادامه تحلیل منصرف شدم.
اما این قضیه ادامه دار بود و ابژه بعدی تصویر های مهدی کروبی بر روی صفحه وب بود .مختصر اینکه می توان به چند مورد به صورت فهرست وار اشاره داشت .
1 . طرز قرار گرفتن دست ها
2. جهت قرار گرفتن دست ها
3. طرز چهره و حالت چشم ها و ابروها
البته این فهرست مختصر و ناقص است ، زیرا برای ارایه کاری علمی و تخصصی نیاز به متغیرها و نشانه های بیشتر و صد البته تحلیل رنگ ها و ترکیب آنها و . . است .
در این مجال کوتاه تنها می توان به همین سه مورد اکتفا کرد و ساده و مختصر ، خروار را با مشتی شناخت .
1 . طرز قرار گرفتن دست ها :
چیزی که تقریبا در تمام عکس های آقای کروبی وجود دارد و به عکس حرکت و ریتم می دهد طرز خاص دست های اوست که معمولا با نشانه تاکید یعنی با بلند کردن انگشت اشاره و مشت کردن سایر انگشت ها می تواند القا کننده حس اعتراض ، تاکید ، اشاره به موضوع یا شخصی خاص و بعلاوه می تواند خط فاصله ای باشد برای متمایز کردن خود از گروه یا شخصی دیگر . در عکس های آقای کروبی آنچه که به زعم من بیشتر نمود دارد اعتراض و اشاره به موضوع یا شخص خاصی است که با ترکیب این دو مورد می توان به معنای ضمنی این حرکت دست یافت . یعنی سوا کردن خود از تفکر و گروه دیگر که امتیاز منحصر به فردبودن و متفاوت بودن را برای کروبی به همراه دارد.
2. جهت قرار گرفتن دست ها :
در بیشتر عکس ها جهت دست به سمت بالاست . این مورد نیز می تواند بیانگر آن باشد که موضع و جبهه گیری کروبی به نسبت گروه حاکم و بالا دستی است بنابراین با توجه به نکات بالا ، کروبی در بیشتر سخنرانی ها و موضع گیری های خود سعی دارد تا خود را در جهت تقابل با گروه حاکم نشان داده و متمایز جلوه کند .
3 . طرز چهره و حالت چشم ها و ابروها :
چهره آشفته کروبی در بیشتر عکس های اش اولین چیزی است که توجه بننده را به خود جلب می کند . رنگ سرخ چهره و در هم کشیده شدن ابروها همراه با نگاه متمرکز و خیره کروبی به شنونده گان سخن های اش معانی بسیاری می تواند داشته باشد ، با این وجود برخی از آن معانی بارز تر و روا ترند.
ترکیب سه فاکتور مذکور می تواند نشان دهنده آگاهی و تسلط بر مسایلی باشد که او می خواهد به مخاطب اش القا کند به علاوه با توجه به ترکیب تمامی مواردی که ذکر شد آنچه در وهله اول به دست می آید تاکید کروبی بر مسایلی است که بیان می کند این تاکید و تکرار آن در عکس های مختلف می تواند به صورت ضمنی بازنمایاننده صداقت و صراحت گوینده در عین همدردی با مخاطب اش باشد .
به هر حال آنچه گفته شد برای مخاطب جستجوگر ایرانی می تواند ظاهر و روشن باشد زیرا با نکته بینی و توجه حداقلی نیز می توان تمام نکات مذکور را از سخنان و صدای کروبی در جلسات گوناگون بررسی کرد . تحلیل_ و به جاست در این نمونه بگویم توصیف _ نشانه شناختی عکس صرفا به دنبال تحلیل سریالی نشانه ها و تغییرات یا ثبات آنهاست کاری که با ادامه آن می توان تغییرات رویکردی و نگرشی مورد مطالعاتی را جستجو کرد .
